همتاخوانی یک شیوه بررسی مقاله و پژوهش است و هدف از آن:
مقاله دریافتی توسط تحریریه به یک یا چند داور (همتاخوان)که متخصص این حوزه هستند برای بررسی ارسال میشود. آنها نظرات و داوری خود را درباره مناسب بودن مقاله برای انتشار، بر اساس معیارهای فهرست شده در این راهنما، در فرم ارزیابی به شورای تحریریه ارائه می‌کنند. در برخی موارد داور به نویسنده بازخورد ارائه می‌دهد تا به او در بهبود مقاله کمک کند.
این روند توسط یک فرایند ناشناس بودن تقویت میشود. نوع همتاخوانی مورد استفاده ما “دو سو کور” است که در آن هیچ یک از داوران و نویسندگان هویت یکدیگر را نمی‌شناسند. روند بررسی و مدت زمان لازم برای همتاخوانی بسته به موضوع مقاله، دسترسی به متخصصان حوزه مربوطه و سرعت پاسخگویی آنها متفاوت خواهد بود.
اگر بنابه هر یک از دلائل بالا نمی‌توانید دعوت به همتاخوانی یک مقاله را بپذیرید، پاسخخود را در اسرع وقت به شورای تحریریه اطلاع دهید تا همتاخوان جایگزین بیابند. معمولاهمتاخوانی که نمی‌تواند مقاله را بپذیرد، یک همتاخوان جایگزین توصیه و معرفی می‌کند.
هنگام خواندن یک باره مقاله، بر بررسی کلی و فهم هدف مقاله متمرکز شوید. شما می‌توانید از نخستین برداشتهای خود یادداشت برداری کنید. این یادداشت‌ها در گام بعد و در بررسی اهداف اصلی مقاله و ارائه بازخورد درباره تاثیر آن بر پیکره کلی پژوهش در حوزه مورد بحث مقاله مفید خواهند بود.
پس از خواندن یک باره مقاله و شکل‌دهی به یک تصویر کلی درباره آن، به خواندن دوباره با توجه به جزئیات مقاله بپردازید. هدف شما از خواندن دوباره، تنظیم یک گزارش ارزیابی از مقاله است. برای انجام این ارزیابی به محورهای سه‌گانه زیر توجه کنید و نتایج آن را در فرم ارزیابی که همراه با این راهنما دریافت می‌کنید وارد کنید.
پس از مطالعه مقاله، یادداشتهای خود را در فرم ارزیابی وارد کنید. ابتدا جدول بخش اول با عنوان «ارزیابی کلی» را علامت بزنید. سپس (در صورتی که مقاله نیاز به بازنگری جزئی یا جدی دارد) پیشنهادات خود را در جداول بخش دوم و سوم بنویسید.
بررسی شما به شورای تحریریه کمک می‌کند تا یکی از چهار مسیر زیر را برگزیند:
بررسی شما در همتاخوانی می‌تواند کمکی برای راهنمایی بازنگریهای مورد نیاز باشد. ازین رو اگر احساس می‌کنید پیشنهادهایی دارید که برای موفقیت مقاله حیاتی هستند، آنها را مطرح کنید. به هرحال در نظر داشته باشید که بازنگریهای بزرگ و جدی، از نویسنده زمان و انرژی (و هزینه) گزافی می‌گیرد. ازین رو بسیار مهم است که دلایل روشنی در اثبات ارزیابی خود از مقاله و نیاز به بازنگری جدی در آن بیاورید که اگر مقاله آن بازنگری‌ها را نداشته باشد، آکادمیک و معتبر نخواهد بود.
گذشته از بازنگریهای جدی، نکات خود برای بازنگریهای جزئی را نیز ارائه کنید. به این ترتیب نویسنده (نویسندگان) می‌تواند هنگام بازنگری همه‌ی آنچه لازم است را در نظر بگیرند.
نظر نهائی خود را در جدول «نظر همتاخوان» در بالای فرم ارزیابی منعکس کنید.
هنگامی که اطمینان حاصل کردید که فرم ارزیابی همتاخوانی شما کاملا بازتابی حرفه‌ای از نظرات شما درباره مقاله است، آن را بر طبق مهلت توافق شده با شورای تحریریه ارسال می‌کنید.
هنگامی که فرم گزارش همتاخوانی ارسال شد، شورای تحریریه آن را مورد توجه و مطالعه قرار می‌دهد و درباره گام‌های بعدی تصمیم‌گیری می‌کند و نتیجه را برای نویسنده (نویسندگان) ارسال می‌کند.
نویسنده بازنگریهای لازم را اعمال می‌کند و مقاله را به شورای تحریریه برمی‌گرداند. اگر بازنگریهای مطرح شده جزئی بوده باشند، شورای تحریریه نسخه بازنگری شده را بررسی کرده و به نویسنده اطلاع می‌دهد که مقاله برای انتشار در ژورنال پذیرفته و نهایی شده است.
اگر بازنگریهای جدی مطرح شده باشند، ممکن است شورای تحریریه نسخه بازنگری شده را برای داور یا داورانی که مقاله را در دور نسخت داوری کرده بودند نیز بفرستد تا تأیید آنان را مبنی بر انجام مناسب بازنگری‌ها دریافت کند. این روند با توجه به کیفیت و کمیت مقاله و دسترسی به همتاخوانان و زمان پاسخگویی آنان می‌تواند زمان‌بر باشد. در پایان نویسنده پیامی مبنی بر پذیرش یا عدم پذیرش مقاله برای انتشار دریافت خواهد کرد.
پس از پذیرش، نسخه نهایی مقاله برای انتشار آماده خواهد شد. ممکن است شورای تحریریه از نویسندگان بخواهد تا نسخه نهایی مقاله خود را مطابق اصول نگارشی مورد استفاده ژورنال مورد نظر تنظیم کنند. در این مرحله ممکن است از نویسنده خواسته شود که برای تعریف شرایط حق نسخه برداری و اعلام هرگونه تعارض منافع، فرمی را امضا کند.